Tổng hợp Kinh nghiệm “xương máu” xây dựng website từ A-Z

Kinh nghiệm xây dựng website chuyên nghiệp – Bí quyết từ “bại tướng và chiến tướng” 10 năm trong nghề. Xin chào các bạn, mình là Tuấn Trần- Founder của công ty Media Gyancy (https://mediagyancy.com) – Công ty giải pháp quảng cáo hàng đầu Thành phố Đông. Với hơn 10 năm kinh nghiệm làm việc tại các nhãn hàng lớn và hợp tác với hầu hết các đơn vị thiết kế website uy tín trên thị trường như Haravan, Webnhanh, Sapo, …, làm việc với các web tự build nocode WEEBLY, WIX, và xây dựng website mã nguồn mở như WORDPRESS. Mình xin chia sẻ một số kinh nghiệm khi xây dựng website chuyên nghiệp với những nhà công ty thiết kế website trên thị trường và những lời khuyên hữu ích cho doanh nghiệp dưới đây:

Xác định rõ mục tiêu và chức năng của website

Bước đầu tiên và vô cùng quan trọng khi thiết kế website là xác định mục tiêu và các chức năng cần có của website. Mục tiêu của một website có thể rất đa dạng, từ giới thiệu thông tin công ty, tuyển dụng nhân sự, bán hàng trực tuyến, thu thập thông tin khách hàng, đến PR thương hiệu hay chạy chiến dịch marketing. Tùy thuộc vào mục tiêu kinh doanh mà website sẽ cần những tính năng tương ứng.

Ví dụ website thương mại điện tử (TMĐT) cần có đầy đủ các chức năng như hiển thị sản phẩm, giỏ hàng, thanh toán trực tuyến, tích hợp vận chuyển, đánh giá sản phẩm, chăm sóc khách hàng, marketing automation… Trong khi đó, website doanh nghiệp chỉ cần tập trung vào việc cung cấp thông tin giới thiệu về sản phẩm, dịch vụ, lịch sử hình thành, tầm nhìn sứ mệnh, tin tức hoạt động, thông tin tuyển dụng, form liên hệ…

Khi đã xác định được mục tiêu cụ thể của website, doanh nghiệp cần lên danh sách chi tiết tất cả các chức năng cần phải có để chuyển cho đơn vị thiết kế web. Từ đó sẽ ước lượng được chi phí, thời gian hoàn thành và các nguồn lực cần để vận hành website. Việc bổ sung thêm tính năng phát sinh sau này thường rất tốn kém và không hiệu quả.

Kinh nghiệm nhức nhối: Nhiều doanh nghiệp không xác định rõ mục tiêu website ngay từ đầu dẫn đến tình trạng web thiếu tính năng, không đáp ứng nhu cầu kinh doanh thực tế. Khi muốn bổ sung tính năng mới thường tốn chi phí cao gấp 1.5-2 lần và mất nhiều thời gian hơn so với việc đặt hàng ngay từ ban đầu.

Lời khuyên: Hãy dành thời gian nghiên cứu, phân tích kỹ mục tiêu kinh doanh và lên danh sách đầy đủ các tính năng cần có của website trước khi làm việc với đơn vị thiết kế. Điều này sẽ giúp bạn tránh được tình trạng web bị thiếu tính năng và tiết kiệm được chi phí, thời gian về lâu dài.

Hiểu rõ và tham gia tích cực vào quy trình thiết kế website

Mỗi đơn vị thiết kế website đều có quy trình làm việc riêng, nhưng nhìn chung đều trải qua các giai đoạn chính sau:

• Lên ý tưởng, concept
• Thiết kế giao diện (design)
• Lập trình chức năng (code)
• Kiểm thử và sửa lỗi (test)
• Nghiệm thu, bàn giao

Trong đó, các giai đoạn lên ý tưởng và thiết kế giao diện đóng vai trò quyết định đến 70-80% chất lượng của website. Đây cũng là lúc doanh nghiệp cần tham gia feedback tích cực nhất để website phù hợp với mục tiêu và yêu cầu của mình.

Nếu làm website branding, hãy đầu tư thời gian chia sẻ câu chuyện thương hiệu, giá trị cốt lõi, tính cách thương hiệu, hình ảnh thương hiệu… với đơn vị thiết kế ngay từ giai đoạn lên ý tưởng. Điều này giúp họ định hướng đúng phong cách thiết kế phù hợp với thương hiệu của bạn. Ở giai đoạn thiết kế giao diện, hãy góp ý chi tiết từ bố cục, màu sắc, font chữ, icon, ảnh, video… sao cho đồng nhất với bộ nhận diện thương hiệu. Mỗi một chi tiết nhỏ trên website đều phải kể được câu chuyện thương hiệu của bạn.

Nếu làm website bán hàng, từ giai đoạn lên ý tưởng hãy chia sẻ mô hình kinh doanh của bạn, đặc điểm sản phẩm, hành vi mua hàng của khách hàng mục tiêu…, để đơn vị thiết kế đưa ra giải pháp tối ưu hóa hành trình khách hàng (customer journey). Hãy góp ý chi tiết ở giai đoạn thiết kế giao diện, đặc biệt là các trang quan trọng như: trang chủ, danh mục sản phẩm, chi tiết sản phẩm, giỏ hàng, thanh toán, hoàn tất đơn hàng… sao cho thật trực quan và thân thiện với khách hàng nhất. Trao đổi kỹ lưỡng với đơn vị thiết kế để tích hợp các công cụ hỗ trợ bán hàng như up-sell, cross-sell, mã giảm giá, gợi ý sản phẩm… nhằm gia tăng giá trị đơn hàng.

Hiểu rõ và tham gia tích cực vào các giai đoạn của quy trình thiết kế web sẽ giúp doanh nghiệp tạo ra một website phù hợp với nhu cầu và mục tiêu kinh doanh của mình nhất. Đừng ngại ngần đưa ra ý kiến, yêu cầu chỉnh sửa với đơn vị thiết kế để có sản phẩm tốt như mong muốn.

Kinh nghiệm nhức nhối: Nhiều doanh nghiệp không hiểu rõ hoặc lơ là việc tham gia vào quy trình thiết kế web. Họ để đơn vị thiết kế tự do sáng tạo và đưa ra sản phẩm theo ý của riêng họ. Hậu quả là website ra đời không có hồn, không phù hợp với thương hiệu, bỏ qua nhiều tính năng quan trọng. Và doanh nghiệp phải mất thêm nhiều thời gian và chi phí để chỉnh sửa.

Lời khuyên: Ngay khi ký hợp đồng thiết kế website, doanh nghiệp cần thống nhất với đơn vị thiết kế về quy trình làm việc, vai trò và trách nhiệm của mỗi bên, cách thức trao đổi thông tin, deadline của từng công đoạn. Doanh nghiệp cần chuẩn bị sẵn các tài liệu liên quan như brandbook, hình ảnh sản phẩm, chính sách bán hàng… để cung cấp cho đơn vị thiết kế. Trong suốt quá trình thiết kế, hãy làm việc sát sao với đơn vị thiết kế ở các giai đoạn quan trọng để truyền tải được chính xác những gì bạn muốn lên trên website. Hãy coi họ như một đồng đội để cùng hướng tới mục tiêu chung là một website chất lượng, chuyên nghiệp.

Tìm hiểu kỹ và so sánh các đơn vị cung cấp dịch vụ thiết kế website

Thị trường thiết kế web tại Việt Nam hiện nay rất sôi động với hàng nghìn công ty cung cấp dịch vụ này, từ các công ty lớn đến freelancer. Tuy nhiên, chất lượng dịch vụ và năng lực thực thi giữa các đơn vị này lại chênh lệch rất lớn. Nếu không tìm hiểu kỹ, rất dễ lựa chọn phải nhà cung cấp thiếu chuyên nghiệp, ảnh hưởng đến chất lượng website và gây thiệt hại cho doanh nghiệp.
Để lựa chọn được đơn vị thiết kế website phù hợp, doanh nghiệp cần so sánh trên các tiêu chí sau:

• Kinh nghiệm và uy tín: Lựa chọn công ty có ít nhất 3 năm kinh nghiệm, có portfolio website đã thực hiện cho các khách hàng lớn. Tham khảo các bài review, đánh giá từ khách hàng trước đó. Ưu tiên công ty có giải thưởng, bằng khen trong lĩnh vực thiết kế web.
• Năng lực công nghệ: Đánh giá năng lực đội ngũ lập trình, thiết kế của công ty. Ưu tiên các công ty có chuyên môn về các ngôn ngữ lập trình web và hệ quản trị nội dung (CMS) phổ biến như PHP, .NET, Java, WordPress, Drupal, Joomla… Hỏi rõ công ty sử dụng CMS nào và đã từng thực hiện những dự án gì với CMS đó.
• Đội ngũ hỗ trợ: Đánh giá phong cách làm việc, thời gian phản hồi và chất lượng tư vấn của đội ngũ kinh doanh, hỗ trợ kỹ thuật. Ưu tiên công ty có đội ngũ chăm sóc khách hàng tận tình, nhiệt tình và am hiểu sâu về sản phẩm.
• Quy trình làm việc: Tìm hiểu quy trình làm việc của công ty, từ lên ý tưởng, thiết kế, lập trình đến bàn giao và bảo hành website. Ưu tiên công ty có quy trình chuyên nghiệp, rõ ràng với cam kết cụ thể về thời gian hoàn thành và chất lượng sản phẩm.
• Giá cả, chính sách bảo hành: So sánh báo giá chi tiết giữa các công ty, tránh ham rẻ mà chọn nhà cung cấp kém chất lượng. Chú ý tìm hiểu chính sách bảo hành, khắc phục lỗi của công ty sau khi bàn giao website.

Để có cái nhìn khách quan nhất, doanh nghiệp nên lấy báo giá và phỏng vấn trực tiếp ít nhất 3-5 công ty dịch vụ thiết kế web trước khi ra quyết định. Đặt câu hỏi cụ thể và quan sát phản ứng của nhà cung cấp để đánh giá năng lực thực tế của họ.

Kinh nghiệm nhức nhối: Nhiều doanh nghiệp “mù tịt” về công nghệ và năng lực thực tế của các công ty thiết kế web. Chọn đơn vị thiếu kinh nghiệm và kỹ thuật yếu dẫn đến tình trạng web chậm, mất an toàn, hay lỗi, khó nâng cấp. Một số còn chịu cảnh mất trắng website khi đơn vị thiết kế đột ngột “mất tích”.

Lời khuyên: Hãy dành thời gian tìm hiểu kỹ lưỡng và so sánh ít nhất 3-5 đơn vị thiết kế web uy tín trước khi quyết định hợp tác. Đừng ngại hỏi han và yêu cầu đơn vị thiết kế chứng minh năng lực thực tế. Hợp tác với công ty có bề dày kinh nghiệm, đội ngũ lành nghề và quy trình chuyên nghiệp sẽ đem lại kết quả tốt nhất cho doanh nghiệp.

Nắm vững các nguyên tắc cốt lõi khi thiết kế web

Để website hoạt động hiệu quả và mang lại trải nghiệm tốt cho người dùng, doanh nghiệp cần đảm bảo các nguyên tắc cơ bản sau:

Chuẩn giao diện người dùng (UI) và trải nghiệm người dùng (UX)

Web cần có giao diện đẹp mắt, bố cục rõ ràng, dễ sử dụng với các menu, lời gọi hành động (CTA) đặt ở vị trí dễ thấy. Cần bố trí nội dung và hình ảnh hợp lý, hạn chế quá nhiều quảng cáo gây phiền toái. Tốc độ tải trang nhanh, hiệu ứng trực quan và tương tác tốt sẽ giúp tăng UX của web.

Chuẩn tích hợp đa nền tảng

Các mã theo dõi, mã chuyển đổi, pixel quảng cáo của Google, Facebook… cần tích hợp đúng chuẩn để đo lường hiệu quả và chạy quảng cáo tốt. Website cần hỗ trợ tốt việc tích hợp các công cụ marketing, tracking, CRM phổ biến trên thị trường.

Chuẩn nhận diện thương hiệu

Website cần đảm bảo thống nhất về màu sắc, font chữ, hình ảnh, icon… với các ấn phẩm POSM và identitiy thương hiệu của doanh nghiệp. Điều này giúp khách hàng dễ dàng nhận biết, tin tưởng và gắn kết lâu dài với thương hiệu.

Chuẩn giao diện đa thiết bị – Chuẩn mobile (Thiết kế Responsive)

Website phải hiển thị và hoạt động tốt trên các thiết bị như máy tính, máy tính bảng, điện thoại… Bố cục, đường link, nút bấm, hình ảnh, video cần tự động co giãn và sắp xếp lại phù hợp với kích thước màn hình. Điều này đảm bảo web hiển thị tối ưu và người dùng có thể tương tác dễ dàng trên mọi thiết bị.

Chuẩn tối ưu hóa công cụ tìm kiếm (SEO)

Website cần có cấu trúc URL rõ ràng, ngắn gọn, bám sát từ khóa chính. Trang và bài viết cần có thẻ tiêu đề (title), thẻ mô tả (description), từ khóa (alt text) đúng chuẩn. Tối ưu tốc độ tải trang, cấu trúc liên kết nội bộ, phân cấp tiêu đề (heading) hợp lý, cung cấp sitemap cho Google… sẽ giúp web dễ dàng hiển thị và xếp hạng cao trên công cụ tìm kiếm.

(Xem thêm) Thiết kế web chuẩn seo là gì? Kiến thức tổng quan nhất bạn cần biết

Kinh nghiệm nhức nhối: Rất nhiều website vi phạm các nguyên tắc cơ bản trên. Giao diện không thân thiện, quá rối rắm khiến người dùng khó sử dụng. Tích hợp công cụ marketing không chuẩn nên không chạy được quảng cáo. Thiết kế không đồng bộ với thương hiệu gây mất điểm với khách hàng. Không hỗ trợ di động hoặc tối ưu SEO kém dẫn đến tỷ lệ thoát trang cao và lượng truy cập thấp. Những lỗi căn bản này ảnh hưởng nặng nề đến hiệu quả kinh doanh của website.

Lời khuyên: Hãy làm việc kỹ lưỡng với đơn vị thiết kế web để đảm bảo họ nắm rõ và tuân thủ 5 nguyên tắc cốt lõi trên. Kiểm tra demo web thật kỹ càng, yêu cầu chỉnh sửa cho đến khi tất cả các tiêu chí đều đạt yêu cầu. Ngoài ra, cũng nên tham khảo ý kiến của chuyên gia UX/UI, SEO để tối ưu giao diện và cấu trúc web tốt hơn.

Cân nhắc kỹ lưỡng TẤT CẢ chi phí xây dựng và vận hành website

Ngoài chi phí thiết kế web (bao gồm phí thiết kế giao diện, lập trình chức năng, training hướng dẫn sử dụng…), doanh nghiệp cần tính toán các chi phí liên quan như:

• Chi phí mua/thuê hosting: Hosting là không gian lưu trữ website trên máy chủ. Chi phí hosting phụ thuộc vào dung lượng, băng thông, tài nguyên sử dụng (RAM, CPU, SSD…). Nên chọn gói hosting vừa đủ cho nhu cầu hiện tại và tương lai gần, tránh lãng phí.
• Chi phí mua/gia hạn tên miền: Tên miền là địa chỉ truy cập duy nhất của website. Chi phí tên miền phụ thuộc vào loại tên miền (.com, .net, .vn…) và nhà cung cấp. Nên mua tên miền dài hạn (từ 3-5 năm) để hưởng ưu đãi và bảo vệ thương hiệu. Chú ý gia hạn tên miền đúng hạn để không bị mất quyền sở hữu.
• Chi phí mua chứng chỉ SSL: SSL là giao thức bảo mật giúp mã hóa thông tin trao đổi giữa website và trình duyệt người dùng. Sử dụng SSL sẽ tăng độ tin cậy, thân thiện với SEO và bắt buộc với các web bán hàng, thanh toán trực tuyến. Chi phí SSL dao động từ vài trăm đến vài triệu đồng/năm tùy loại.
• Chi phí bảo trì, nâng cấp: Bao gồm phí thuê nhân sự kỹ thuật để theo dõi, bảo trì hệ thống, sửa lỗi, cập nhật tính năng, bảo mật web… Chi phí này thường được tính theo giờ hoặc gói dịch vụ cố định hàng tháng.
• Chi phí marketing, quảng cáo: Các hoạt động quảng cáo Google Ads, Facebook Ads, Email Marketing, Content Marketing, Affiliate… giúp đẩy traffic và bán hàng trên website. Chi phí marketing có thể lên đến hàng chục triệu mỗi tháng tùy ngân sách và mục tiêu của doanh nghiệp.

(Tham khảo) Xem bảng giá thiết kế website tại Media Gyancy

Doanh nghiệp cần dự trù đủ ngân sách cho cả chi phí xây dựng ban đầu và chi phí vận hành dài hạn của website. Nên ưu tiên đầu tư các hạng mục quan trọng như hosting, domain, SSL, bảo mật, nâng cấp tính năng… Không nên cắt giảm chi phí thiết yếu dẫn tới ảnh hưởng đến trải nghiệm người dùng và hiệu quả kinh doanh.

Kinh nghiệm nhức nhối: Nhiều doanh nghiệp coi nhẹ việc đầu tư hạ tầng cho website, chọn hosting giá rẻ, hạn chế nâng cấp tính năng, cắt giảm chi phí bảo trì, quảng cáo… dẫn đến web bị chậm, hay lỗi, bảo mật kém, từ đó làm mất uy tín và doanh số. Một số doanh nghiệp khác lại chi quá nhiều vào mảng không cần thiết mà bỏ qua các hạng mục cốt lõi.

(Xem thêm) Vì sao website có nhiều giá khác nhau?

Lời khuyên: Cần cân đối ngân sách hợp lý cho từng hạng mục, phù hợp với quy mô và mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp. Ưu tiên các chi phí thiết yếu như hosting, domain, SSL, bảo mật, nâng cấp tính năng để đảm bảo web hoạt động ổn định và phục vụ được lượng truy cập lớn. Các chi phí khác như quảng cáo có thể điều chỉnh linh hoạt theo hiệu quả thực tế. Nên trao đổi kỹ với đơn vị thiết kế để tính toán mức chi phí tối ưu cho từng hạng mục.

Chăm sóc, phát triển website liên tục và xây dựng kế hoạch marketing dài hạn

Sau khi website đi vào hoạt động, doanh nghiệp cần tiếp tục đầu tư nguồn lực để chăm sóc, phát triển web một cách bài bản và liên tục. Cụ thể là:

• Cập nhật nội dung thường xuyên: Thêm các bài viết, hình ảnh, video mới lên web hàng tuần giúp thu hút khách hàng quay lại, cải thiện thứ hạng từ khóa và tăng độ uy tín với công cụ tìm kiếm. Nội dung cần đảm bảo chất lượng, chính xác, phù hợp với ngành nghề và có tính lan truyền. Tập trung viết đủ, đúng và hay các trang cốt lõi (Trang chủ, Về chúng tôi, Chính sách, liên hệ,…), xây dựng nội dung website chuẩn Topical Authority và EEAT theo chuẩn của Google. 
• Tối ưu hóa liên tục: Theo dõi tốc độ, thời gian phản hồi, tỉ lệ thoát trang, hành vi người dùng… thông qua công cụ Google Analytics, Google Search Console để tìm ra các điểm cần cải tiến. Tối ưu liên tục giao diện, nội dung, cấu trúc liên kết nội bộ… để tăng trải nghiệm và thứ hạng của web.
• Kiểm tra, bảo trì định kỳ: Theo dõi log hệ thống, sao lưu dữ liệu, rà soát và vá lỗ hổng bảo mật thường xuyên. Phối hợp với kỹ thuật để sửa lỗi, cập nhật phiên bản phần mềm, xử lý các sự cố phát sinh… nhằm đảm bảo web hoạt động ổn định và an toàn.
• Xây dựng và thực hiện kế hoạch marketing online: Triển khai đồng bộ các hoạt động quảng cáo Google Ads, Facebook Ads, SEO, Content Marketing, Email Marketing… để tăng độ nhận biết thương hiệu, lượng truy cập, khách hàng tiềm năng và doanh số. Hoạt động marketing cần được tối ưu liên tục dựa trên phân tích dữ liệu và tính hiệu quả.

• Đo lường, đánh giá hiệu quả và cải tiến: Sử dụng các công cụ thống kê, phân tích như Google Analytics, Facebook Pixel… để theo dõi lượng truy cập, tương tác, chuyển đổi, doanh thu… từ website. Phân tích dữ liệu này để đánh giá ROI của các kênh, chiến dịch và đưa ra giải pháp cải thiện liên tục.

Việc chăm sóc, nâng cấp website liên tục và xây dựng kế hoạch marketing bài bản là yếu tố mấu chốt giúp website tạo được lợi thế cạnh tranh lâu dài cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây là công việc đòi hỏi nguồn lực lớn và sự thay đổi linh hoạt theo từng giai đoạn.

Kinh nghiệm nhức nhối: Nhiều doanh nghiệp phó mặc website sau khi thiết kế xong và không chịu đầu tư tiếp. Nội dung cũ kỹ lỗi thời, không được cập nhật. Lỗi kỹ thuật phát sinh không được sửa kịp thời. Chiến dịch quảng cáo làm ẩu, không rõ mục tiêu. Không phân tích dữ liệu hoặc có phân tích nhưng không đưa ra giải pháp cải thiện… Bỏ bê website không những lãng phí cơ hội tiếp cận khách hàng tiềm năng mà còn tụt hậu trong cạnh tranh.

Lời khuyên: Hãy coi website là một tài sản cốt lõi và kênh kinh doanh mũi nhọn của doanh nghiệp. Cần đầu tư nguồn lực để chăm sóc, nâng cấp website liên tục theo sát nhu cầu thị trường và hành vi người dùng. Tiếp cận website theo hướng growth hacking với kế hoạch marketing chi tiết, sẵn sàng thay đổi linh hoạt để cải thiện trải nghiệm và nâng cao doanh số. Tận dụng tối đa nguồn dữ liệu từ website để đưa ra quyết định kinh doanh thông minh và kịp thời.

Trên đây là các kinh nghiệm cốt lõi mà mình đúc kết được qua nhiều năm làm việc với website, đặc biệt là các case của khách hàng lớn. Các lời khuyên tương ứng với mỗi kinh nghiệm hy vọng sẽ giúp các doanh nghiệp có cái nhìn toàn diện và lộ trình hành động cụ thể để tạo ra một website chuyên nghiệp, hiệu quả. Một website chất lượng không chỉ là “bộ mặt” của doanh nghiệp trên Internet mà còn là nền tảng phát triển kinh doanh bền vững trong thời đại số. Đầu tư đúng cách cho website chính là đầu tư cho chính thương hiệu và tương lai của doanh nghiệp.

Hy vọng bài viết của Tuấn sẽ mang lại nhiều thông tin hữu ích cho các bạn. Nếu còn bất kỳ vấn đề gì liên quan đến website, đừng ngại chia sẻ trong phần bình luận nhé. Chúc các bạn sớm có một website ấn tượng, chuyên nghiệp và đạt được mục tiêu kinh doanh đã đặt ra.